112'yi ararken dikkat edilmesi gerekenler…

İlk yardımın gerçek bir halde yürütülmesi için muhafaza, bildirme ve kurtarma basamaklarının sırasıyla ve uygun olarak yapılması gerektiğini belirten İstanbul Atlas Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Birinci ve Acil Yardım Program Başkanı Öğretim Görevlisi Duygu Deniz, bilinçsiz biçimde uygulanan birinci yardımın hasta ya da yaralının durumunun berbata gitmesi, kalıcı sakatlıklar oluşması ve hatta hayatını kaybetmesiyle sonuçlanabileceği ihtarında bulundu. Deniz, 112’nin aranması sırasında dikkat edilmesi gerekenlere de dikkat çekti.

Her yıl Eylül ayının ikinci Cumartesi günü “Dünya Birinci Yardım Günü” olarak anılıyor. 2003 yılından bu yana 188 ülkede tıpkı anda kutlanan Dünya Birinci Yardım Günü’nde birinci yardımla ilgili farkındalık oluşturulması hedefleniyor.

İstanbul Atlas Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Birinci ve Acil Yardım Program Başkanı Öğretim Görevlisi Duygu Deniz, birinci yardımın kıymeti ve dikkat edilmesi gerekenlere ait değerlendirmede bulundu.

İlk yardımı “Herhangi bir kaza yahut ömrü tehlikeye düşüren bir durumda, sıhhat vazifelilerinin yardımı sağlanıncaya kadar, hayatın kurtarılması ya da durumun berbata gitmesini önleyebilmek gayesi ile olay yerinde, tıbbi araç gereç aranmaksızın, mevcut araç ve gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamalardır” halinde tanımlayan Deniz, birinci yardımın hedeflerini hayatın devamının sağlanması, durumun berbata gitmesinin önlenmesi ve güzelleşmeyi kolaylaştırma olarak sıraladı.

Bilinçsiz yapılan birinci yardım değerli meselelere yol açabilir

İlk yardımın sertifikası olan şahıslarca yapılması gerektiğini vurgulayan Deniz, bilinçsiz uygulanan birinci yardımın ortaya çıkaracağı risklere dikkat çekti. Deniz, “İlk yardım bu mevzuda sertifika almış şahıslarca uygulanmalıdır. Aksi halde bilgisizce ya da kulaktan dolma yanlış bilgilerle yapılan birinci yardım müdahalesi hasta/yaralının durumunun berbata gitmesi, kalıcı sakatlıklar oluşması ve hatta hasta/yaralının hayatını kaybetmesiyle sonuçlanabilir” ihtarında bulundu.

Doğru ve şuurlu birinci yardım hayat kurtarıyor

Doğru ve şuurlu yapılan birinci yardımın hayat kurtardığını belirten Deniz, “Doğru birinci yardım sayesinde hasta ya da yaralı bireylerin sıhhat kuruluşuna nakledilinceye kadar var olan durumlarının berbata gitmesi engellenir. Yanlışsız ve şuurlu yapılan birinci yardım, hastalığın ya da sakatlığın ilerleyen süreçte daha süratli uygunlaşmasını sağlar” dedi.

Deniz, birinci yardım eğitiminin Sıhhat Bakanlığı’nın yetkilendirdiği bir eğitim kurumundan alınması gerektiğini vurguladı.

Doğru birinci yardım nasıl olmalıdır?

İlk yardımın yanlışsız bir biçimde yürütülmesi için müdafaa, bildirme ve kurtarma basamaklarının sırasıyla ve uygun olarak yapılması gerektiğini belirten His Deniz, bu evrelerin ayrıntılarını şöyle anlattı:

Koruma: Hastalık/yaralanma sonuçlarının ağırlaşmasını önlemek için olay yerinin değerlendirilmesini kapsar. En kıymetli süreç olay yerinde oluşabilecek tehlikeleri belirleyerek inançlı bir etraf oluşturmaktır. Böylece hem birinci yardımcı hem de hasta/yaralı ikincil kazalara karşı korunmuş olacaktır.

112’yi ararken bunlara dikkat edilmeli

Bildirme: Olay / kaza mümkün olduğu kadar süratli bir formda telefon yahut başka şahıslar aracılığı ile gerekli yardım kuruluşlarına bildirilmelidir. Türkiye'de birinci yardım gerektiren her durumda telefon irtibatları, 112 acil telefon numarası üzerinden gerçekleştirilir. Bildirme evresi sistematik yapılırsa daha aktif olacaktır. 112’nin aranması sırasında dikkat edilmesi gerekenler:

• Sakin olunmalı ya da sakin olan bir kişinin araması sağlanmalı,
• 112 merkezi tarafından sorulan sorulara net bir formda karşılık verilmeli,
• Kesin yer ve adres bilgileri verilirken, olayın olduğu yere yakın bir caddenin ya da çok bilinen bir yerin ismi verilmeli,
• Kimin, hangi numaradan aradığı bildirilmeli,
• Hasta/yaralı(lar)ın ismi ve olayın tarifi yapılmalı,
•  Hasta/yaralı sayısı ve durumu bildirilmeli,
• Eğer rastgele bir ilkyardım uygulaması yapıldıysa nasıl bir yardım verildiği belirtilmeli,
• 112 sınırında bilgi alan kişi, gerekli olan tüm bilgileri aldığını söyleyinceye kadar telefon kapatılmamalıdır.

Kurtarma (Müdahale): Olay yerinde hasta / yaralılara müdahale süratli lakin sakin bir biçimde yapılmalıdır.   

Kurtarma kademeleri dikkatli takip edilmeli

Öğretim Vazifelisi His Deniz, kurtarma etaplarını şöyle sıraladı: 

• Hasta/Yaralının durumu kıymetlendirilir (ABC) ve öncelikli müdahale edilecekler belirlenir,
• Hasta/Yaralının korku ve kaygıları giderilir,
• Hasta/Yaralıya müdahalede yardımcı olacak şahıslar organize edilir,
• Hasta/Yaralının   durumunun ağırlaşmasını önlemek için kendi ferdî imkanları ile gerekli müdahalelerde bulunulur,
• Hasta/Yaralının baş-boyun-gövde ekseni korunarak müdahalelerde bulunulur,
• Kanaması varsa kanama denetimi yapılır,
• Kırıklara yerinde müdahale edilir, 
• Hasta/Yaralının yarasını görmesine müsaade verilmez,
• Hasta/Yaralıyı hareket ettirmeden müdahale yapılır,
• Hasta/Yaralı sıcak tutulur,
• Ambulans gelinceye kadar hasta/yaralı yalnız bırakılmaz,  
• Hasta/yaralı ağır ve hayati tehlikede olmadığı sürece asla yerinden kıpırdatılmaz.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı