Hava değişimleri çocuklarda astım ataklarını tetikleyebilir

03.10.2024 - Perşembe 13:36

Astımın çocuklarda sık görülen bir akciğer hastalığı olduğunu belirten Çocuk Alerji ve İmmünoloji Uzmanı Doç. Dr. Ayhan Söğüt, “Astım atakları yazdan sonbahara geçişte (okulların açılması ile) ve kış aylarında artar. Hava değişiminde, mevsim geçişlerinde, idmanla, gerilim durumlarında (ağlama yahut gülme ile), soğuk-rüzgar ve esintiye maruz kaldığında, kokularla (sigara dumanı, boya, yumuşatıcı), grip-soğuk algınlığı ile astıma bağlı öksürük ve hırıltılı teneffüs yakınmaları başlayabilir” dedi.

Medical Park Yıldızlı Hastanesi Çocuk Alerji ve İmmünoloji Uzmanı Doç. Dr. Ayhan Söğüt, çocuklarda astım hakkında açıklamalarda bulundu.

Astımın çocuklarda sık görülen bir akciğer hastalığı olduğuna değinen Doç. Dr. Söğüt, “Hastalığın ortaya çıkmasında genetik ve çevresel faktörler değerlidir. Astım için risk faktörleri; anne ya da babada astım olması, çocukta egzama, saman nezlesi yahut besin alerjisi olması, cilt ve/veya kandaki alerji testlerinin yüksek bulunmasıdır. Astımlı çocuklarda en sık görülen yakınmalar tekrarlayan öksürük ataklarıdır. Ayrıyeten hışıltılı teneffüs, nefes darlığı ve göğüste sıkışma hissi de görülebilir. Bu yakınmalar çoklukla buhar formunda verilen ilaçlarla düzelir” diye konuştu.

YAZDAN SONBAHARA GEÇİŞTE ŞİKÂYETLER ARTABİLİR

Astım hastalarının ekseriyetle yazın daha rahat olduğunu söyleyen Doç. Dr. Söğüt, “Astım atakları yazdan sonbahara geçişte (okulların açılması ile) ve kış aylarında artar. Hava değişiminde, mevsim geçişlerinde, antrenmanla, gerilim durumlarında (ağlama yahut gülme ile), soğuk-rüzgar ve esintiye maruz kaldığında, kokularla (sigara dumanı, boya, yumuşatıcı), grip-soğuk algınlığı ile astıma bağlı öksürük ve hırıltılı teneffüs yakınmaları başlayabilir” biçiminde konuştu.

TEKRARLAYAN ÖKSÜRÜKLER VARSA UZMAN TABİBE DANIŞILMALI

Hangi durumlarda uzman tabibe danışılması gerektiğini lisana getiren Doç. Dr. Söğüt, “Tekrarlayan öksürükler, göğüste hırıltılı teneffüs yahut nefes darlığı olan, sonbahar ve kış aylarında grip-soğuk algınlığı akciğerlerine inen ve buhar formunda alınan ilaçlarla öksürükleri rahatlayan çocuklarda birinci evvel astım akla gelmelidir. Bu türlü bir çocuğun çocuk alerji uzmanı tarafından kıymetlendirilmesi daha uygundur. Zira astımla karışan öteki hastalıklar da (immün yetmezlik, kistik fibozis, yabancı cisim aspirasyonu, tüberküloz, mide reflüsü vb.) bu yakınmalara neden olabilir. Çocuk alerji uzmanı tarafından yapılacak muayene ve istenecek testler ile gerçek tanıya ulaşmak daha kolaydır” dedi.

HASTALIĞIN TANISI MUAYENE VE TESTLERLE KONULUR

Tanı konma sürecinden bahseden Doç. Dr. Söğüt, şu bilgileri paylaştı:

“Hastalığın tanısı muayene ve testlerle (kanda ve/veya ciltte alerji testleri, teneffüs işlev testi) konulabilir. Astım hastasının hassas olduğu alerjenler çocuk alerji uzmanı tarafından yapılacak cilt ve kan testleri ile belirlenebilir. Teneffüs işlev testleri akciğer işlevlerindeki bozukluğun derecesini belirlemek için kullanılır. Astım hastasının bir çocuk alerji uzmanı tarafından muayene edilmesi, alerji testlerinin yapılması ve ilaç tedavisinin düzenlenerek takibe alınması daha uygundur. Zira astım kronik bir hastalık olduğu için ilaçların dozu ve çeşitliliği, ilaç tedavisinin ne vakit kesileceği konusu ve hastalığın denetim altına alınıp alınmadığı istikametindeki kıymetlendirme uzmanlık gerektirir. Ayrıyeten alerjen hassaslığı saptanan kimi astımlı hastalarda çocuk alerji uzmanının uygulayacağı aşı tedavisi (immünoterapi) başlamak da gerekebilir.”

GENİZ AKINTISI VE HAPŞIRIK GÖRÜLÜR

Görülebilecek belirtilere dikkat çeken Doç. Dr. Söğüt, “Astım hastalarının birçoklarında alerjik nezle (burunda kaşıntı, geniz akıntısı, tıkanıklık, hapşırık), uyku apne hastalığı (geceleri uykuda horlama, ağzı açık ahenge, nefesini tutma) üzere olumsuz tesirlere rastlanılmaktadır. Gastroözofageal reflü hastalığı (geceleri ağzından yastığına su akması, geceleri yalanma, yutkunma, gündüzleri karın ağrısı, bulantı, geğirme, ağza acı-ekşi su gelmesi, boğazda ağrı ve yanma, ses kısıklığı) ve sinüzit de görülebilir. Bunların da muayene sırasında sorgulanması önemlidir” sözlerini kullandı.

ASTIMLI BİREYLERE ÖNERİLER

Doç. Dr. Söğüt, son olarak astım hastalarının dikkat etmesi gerekenleri ise şöyle sıraladı:

  • “Astım ilaçlarını çocuk alerji uzmanının tanım ettiği halde (düzenli olarak,  uygun teknikle ve önerilen dozda) kullanmalı. 
  • Hastanın Çocuk Alerji Uzmanı tarafından belirli aralıklarla (iki - üç ayda bir kere) denetim muayeneleri yapılmalı.
  • Bir çocuk astım atağı (öksürük, hırıltılı solunum) geçirdiğinde çocuk alerji uzmanı tarafından tekrar değerlendirilmeli. 
  • Alerjen hassaslığı saptanmış ise bu alerjenden kesinlikle uzak durmalı.
  • Soğuk, rüzgarlı ve esintili havalarda dış ortamda antrenman yapmamalı.
  • Sigara dumanı, boya ve parfüm kokularına maruz kalmamalı.
  • Kalabalık, kapalı, tozlu ve rutubetli ortamlardan uzak durmalı.
  • Astımlı çocuğun odası aydınlık, güneş gören ve havadar bir oda olmalı. Odada rutubet olmamalı. Hastanın odasında haftada 3 gün ıslak bezle toz paklığı yapılmalı, hastanın yanında elektrik süpürgesi ile paklık yapılmamalı. 
  • Astımlı hastanın odasının yerinde kalın halı, kilim, halıflex ve kumaştan koltuklar bulunmamalı. İnce bir kilim bulundurulmalı, bu kilim de haftada bir silkelenmeli. Yün yastığı, yünlü battaniye, yün yatağı kullanılmamalı. Pamuktan yapılmış yastık kullanılabilir. 
  • Astımlı hasta katkı unsurlu ve baharatlı besin yememeli, asitli içeceklerden uzak durmalıdır.
  • Süt, yumurta, et, meyve ve zerzevat kâfi ölçüde almalı, haftada 1-2 kere balık tüketmelidir.”

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı