Evrensel Stratejik Gereklilik: Molekülden İlaca Projesiyle İlaç Sektörüne Yetkin İnsan Gücü Desteği

Ankara Üniversitesi Biyoteknoloji Enstitüsü koordinatörlüğünde, Türkiye’den ve Avrupa’dan farklı üniversite ve bölüm temsilcilerinin iş birliğiyle yürütülen ve Avrupa Birliği Erasmus+ Programı kapsamında finanse edilen, “Evrensel Stratejik Gereklilik: Molekülden İlaca” isimli proje ile ilaç dalında stratejik ehemmiyete sahip uzmanlar yetiştirildi.

COVID-19 pandemisinin akabinde ilaç araştırma ve üretim süreçlerinde memleketler arası standartlara sahip, eğitimli ve tecrübeli bir iş gücü oluşturulması gayesi ile molekülden ilaca uzanan süreçte yenilikçi ve pratik uygulamaları içeren bir yaklaşımla yürütülen proje, Avrupa Birliği tarafından 400 bin Euro bütçe ile desteklendi.
TOBB İktisat ve Teknoloji Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi, Kobay A.Ş. ile İtalya’dan Padova Üniversitesi, Portekiz’den Minho Üniversitesi ve Hollanda’dan Transmissible BV’nin de takviyesiyle yaklaşık 2 yıl evvel hayata geçirilen “Evrensel Stratejik Gereklilik: Molekülden İlaca” isimli projenin kapanış toplantısı, Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Ünüvar, Türkiye Ulusal Ajansı Başkanı İlker Astarcı ve Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Lideri Prof. Dr. Ahmet Ayar ile proje ortağı akademisyenler ve öğrencilerin iştirakiyle gerçekleştirildi.

 Proje Multidisipliner Çalışma ile Yürütüldü

Toplantının başında Biyoteknoloji Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Demet Cansaran Duman, proje ve projenin çıktıları üzerine iştirakçilere bilgiler verdi.

Prof. Dr. Duman, COVID-19 pandemisi ile birlikte ilaç ve aşı çalışmalarının ne kadar değerli olduğunun bir defa daha farkına varıldığını aktardı.

Molekülün keşfinden ilaca giden yolda pek çok sürecin gerçekleştiğini belirten Duman, bunun için de multidisipliner bir çalışmaya gereksinim olduğunu kaydetti.
Keşif kademesinde biyoloji, moleküler biyoloji, kimya mezunlarının, faz çalışmalarında tıp mezunlarının, ruhsatlama aşamasında ise eczacılık fakültesi mezunlarının daha uzman olduğunu belirten Duman, “Türkiye’nin neden hala molekülü yok, ilacı yok? Bu süreci el ele vererek tamamlamamız gerekir. Hasebiyle bütünsel olarak bu ilaç geliştirme etabında uzman insan gücü eksiğimiz ulusal ve milletlerarası boyutta hayli fazla. Bir modülün ya da iki modülün keşif evresini, araştırma basamağını, geliştirme basamağını bilen var ama bir ortada bütünsel ilaç geliştirme konusunda ehil insan gücümüz maalesef ki eksik. Hem ulusal hem de milletlerarası boyutta. COVID 19 bize bunu daha da net bir halde göstermiş oldu” tabirlerini kullandı.
Duman, bundan yola çıkarak başlattıkları projenin maksatlarını; ilaç araştırmalarında uzmanlaşmış iş gücü sağlamak, acil ilaç talebi durumlarında tecrübeli işçisi insanlığın hizmetine hazır hale getirmek, dünyayla tıpkı anda yenilikçi uygulamalarla ilaç araştırmaları ve Ar-Ge çalışmalarını yapmak ve ülkelerin ilaç araştırma üretim süreçlerinin yarıda kalmaması, araştırmaların sürdürülebilir ve sonlanabilir olmasını sağlamak halinde sıraladı.

Duman, koordinatörlüğünü Ankara Üniversitesinin yürüttüğü projede, her biri farklı alanda ilaç geliştirme alanında molekülden ilaca giden yolda her biri farklı uzmanlıklara sahip birçok araştırmacının yer aldığını da kaydetti.
 “İlaç Üretim Kültürü İnşa Ediyoruz”
Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Ünüvar da konuşmasında, Ankara Üniversitesinin fen bilimlerinde, toplumsal bilimlerde, mühendislikte ve sıhhat bilimlerinde çok ehil akademisyenlere sahip olduğuna dikkat çekti.

Prof. Dr. Demet Cansaran Duman’ın koordinatörlüğünde paydaş üniversiteler ve firmalarla birlikte yürütülen “Evrensel Stratejik Gereklilik: Molekülden İlaca” projesinin, Türkiye Ulusal Ajansı tarafından Avrupa Birliği Erasmus+ Programı kapsamında en yüksek bütçe ile desteklendiğine vurgu yapan Ünüvar, şöyle devam etti:
“Gerçekten çok kıymetli bir iş yapıyorlar. ‘Molekülden İlaca’ denildiğinde üretim akla geliyor fakat biz aslında bir kültür inşası da yapıyoruz. Ne kültürü? İlaç üretim kültürü. Pandemi bize bir şey gösterdi. Siz kendi kendinize yeten ülke olmazsanız mahkûm olursunuz. Ekonomik olarak mahkûm olursunuz. Bir süre sonra da nitekim o ilaca ya da tıbbi aygıta erişiminiz olmazsa mağdur olursunuz. Onun için mağdur ve mahkûm olmamak için bizim kendi üretimimizi yapmamız lazım.”
“Savunma Sanayiinde Yaptıklarımızı İlaç ve Tıbbi Aygıtta da Yapabiliriz”
Savunma sanayiinde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan önderliğinde herkesin gurur duyduğu bir muvaffakiyet öyküsünün yazıldığını söz eden Ünüvar, “Savunma sanayiinde dışa bağımlılığımız yüzde 80’lerden yüzde 20’lere düştü. Artık kendi gemimizi, kendi helikopterimizi, kendi silahımızı, kendi savunma sanayii eserlerimizi üretiyoruz. Savunma sanayiinde yaptıklarımızı ilaç ve tıbbi aygıtta da yapabiliriz. Bunları yapmamız lazım. Bunun için çaba göstermemiz lazım. Aslında bu proje ile biz tıpkı vakitte o makus talihi kırma manasında da çok kıymetli bir adım atıyoruz” diye konuştu.

 “Elimizden Geldiğince Desteklemeye Devam Edeceğiz”

Türkiye Ulusal Ajansı Lideri İlker Astarcı da yapılan çalışmanın takdire şayan olduğunu belirterek, “Gerçekten süper bir çalışma olmuş. Ben emeği geçen herkese çok çok teşekkür ediyorum. Ben bu çalışmanın birinci etap olduğunu düşünüyorum. Devamının gelmesini ümit ediyorum ve gelmesi gerektiğini de düşünüyorum. Münasebetiyle biz vatanımıza, milletimize, insanlığa yararlı olacak bu çeşit projeleri elimizden geldiğince desteklemeye devam edeceğiz” sözlerini kullandı.
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Lideri Prof. Dr. Ahmet Ayar da sorumluluğunu üstlendiği kurumun tam da bunu yapmak istediğini lisana getirerek, konuşmasında şu tabirleri kullandı:

“Sayın Cumhurbaşkanımızın siyasetleri gereği dışa bağımlılığı azaltmak, maliyeti düşürmek ve yerli eserler yaparak dünyaya katkıda bulunmak vizyonuna yönetimci bir kurum olarak, denetleyici bir kurum olarak biz de katkı vermek istiyoruz. Bu süreci bilen insan sayısını artırarak bunu başarmamız mümkün olacaktır. Bunu başarabilirsek dışa bağımlılığımızı azaltırız, kendi ulusal güvenliğimizi sağlarız.”

Konuşmaların akabinde plaket takdimi ve anı fotoğrafı çekimi gerçekleştirildi.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı